Niet Destructief Onderzoek

Voorafgaand aan renovatie, herstel of uitbreiding van bestaande gebouwen en civiele kunstwerken wordt meestal zoveel mogelijk informatie van de betonconstructie verzameld. Daarbij kan nader onderzoek aan de constructie nodig zijn. Het is dan van belang om beschadigingen en overlast te voorkomen. Niet-destructief onderzoek ( NDO) biedt hier veel mogelijkheden voor.

Visuele inspectie

Visuele inspectie is de meest voor de hand liggende en veruit meest gebruikte NDO-techniek, maar blijft vaak ongenoemd. Het enige hulpmiddel is in veel gevallen het blote oog. Soms wordt aanvullend een verrekijker voor inspecties op grote afstanden en/of een loepje of scheurenkaart voor het beoordelen van scheuren ingezet. De visuele inspectie blijft echter beperkt tot het betonoppervlak. Wel blijft het de basis. Zonder een goede visuele inspectie moet je niet aan ander NDO willen beginnen. 

     NDO gericht op wapeningsstaal.

NDO is bij bestaande betonconstructies op te splitsen in onderzoek aan het beton en aan het wapeningsstaal. Hierbij wordt eerst ingegaan op NDO van wapeningsstaal. Hiervoor worden niet-destructieve of beperkt destructieve onderzoeksmethoden ingezet om vragen te beantwoorden zoals:

- Wat is de betondekking?

-Welke wapening is aanwezig? 

   Meten van de dekking

Een dekkingsmeter meet de verstoringen van een opgewekt elektromagnetisch veld. Deze verstoringen worden veroorzaakt door stalen onderdelen (wapeningsstaven) in het beton. De dekkingsmeter bewerkt de meetgegevens zodanig dat de dekking op de wapening wordt gegeven.

Dekkingsmeters detecteren tot circa 10 cm diepte de eerste wapeningslaag in het beton. Om de dekking te bepalen, volstaat meestal een meting over een lijn (eendimensionaal) haaks op de langsrichting van de wapeningstaven.

Naas de dekking kan ook de ligging en de indicatieve diameter van de wapeningsstaven worden bepaald. Hiervoor worden metingen in twee richtingen (tweedimensionaal) uitgevoerd.

De snelheid van de elektromagnetische straling is afhankelijk van het chloridegehalte, het vochtgehalte, de poriën en de luchtbellen in het beton. Door de diversiteit van de betonsamenstelling in bestaande betonconstructies verschilt de snelheid van de radiogolven in verschillende betonconstructies sterk.
Voor een exacte dieptebepaling vormt dit een probleem. Een ijking op de constructiedikte of een lokaal vrijgehakte wapeningsstaaf is hiervoor een oplossing.

  Betondruksterkte

De betondruksterkte kan indicatief op een niet-destructievede terugslaghamer wordt een stalen cilinder tegen het betonoppervlak gedrukt en wordt de terugslag van de cilinder gemeten. De meting geeft een indicatie voor de betonkwaliteit (druksterkte) van de buitenste betonlaag. De meting is sterk afhankelijk van de samenhang van het betonoppervlak. De meetwaarden hebben vaak een grote spreiding. Om die reden moeten veel metingen worden gedaan, vaak samen met ultrasoonmetingen, om een uitspraak te kunnen doen over de kwaliteit van het beton in de buitenste zone.

In NEN-EN 13791 is beschreven hoe de betondruksterkte kan worden bepaald op basis van verkregen meetwaarden met de terugslaghamer in combinatie met een beperkt aantal destructieve beproeving van de betondruksterkte.

   Slot

Een betonconstructie is van buitenaf gezien een grijze massa waarin van alles aan de hand kan zijn. Je moet kennis hebben van het materiaal beton en de mogelijke wapeningsconfiguraties om aan de hand van slechts een meetsignaal of -beeld te kunnen zeggen wat er aan de hand is. Voor een juiste meting en interpretatie van de resultaten is daarom meer nodig dan alleen maar een (geijkt) meetapparaat.

Het vraagt tevens om een ervaren, gespecialiseerde deskundige die kennis heeft van de desbetreffende NDO-techniek, betonconstructie(s) en daarin toegepaste materialen. Kortom:

meten is pas weten als je weet wat je meet.